Bu videolarda suç olmasına rağmen kaçak kazı yapan kişiler, çeşitli kimyasallarla korozyona uğrattıkları objeleri sanki kazı esnasında bulmuş gibi gösteriyor. Videolarda genellikle açık arazide gerçekleştirilen kazılarda bir çömlek içerisinde ve sikkeler bulunuyor. Videolar milyonlarca izlenirken, bu videoları çeken kişiler de dün Hürriyet’in gündeme getirdiği gibi hem çeşitli aletleri pazarlıyor hem de alan tarama faaliyetleri yaptıklarını iddia ederek vatandaşlardan binlerce talep ediyor.
ÇOK YÖNLÜ ZARAR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı ise bu konuda özel bir dosya hazırladı. Buna göre bu videolar sadece izleyenleri dolandırıcılık ağına düşürmekle kalmıyor. Ayrıca kaçak kazı yapmaya özendirerek de Türkiye’nin kültür varlıklarını büyük bir tehlike ile karşı karşıya bırakıyor.
SAYI GİDEREK ARTIYOR
Bol bol suç unsuru barındıran bu videoların yayılması ve izlenme oranlarının artması ile beraber 2863 sayılı Kanuna göre suç işleyenlerin sayısı son 3 yılda 1755’ten 2 bin 170’e çıkarken olaylarda ele geçirilen eser ve obje sayısı da 260 binden 445 bin 593’e ulaştı. Yani videoların izlenme oranlarının artması ile kaçak kazı faaliyetlerinin artması arasında ciddi bir bağlantı var.
PLATFORMLARA UYARI
Bakanlığın ilgili birimleri tarafından hazırlanan dosyada bu videoların kimler tarafından ne amaçla çekildiği detaylı olarak belirtilirken video platformlarına kültür varlıklarının nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğu anlatılıyor. Platformlara da kaçak kazı ve define videolarının ‘topluluk kurallarını ihlal’ eden davranışlar arasına alınması ve bu konuda işbirliğine gidilmesine dair bir talep iletiliyor.
ÖRNEK KANAL ‘KAZMA’ PROJESİ
BAKANLIK, kaçak kazı ve definecilik faaliyetleriyle kültür varlıklarının tahrip edilmesine karşı bilinç oluşturmak amacıyla Youtube üzerinden yayınlanacak “Kazma” adlı kanalın faaliyete geçirilmesini planlanıyor. İçerikler Bakanlık tarafından hazırlanacak. Böylece “define, hazine, dedektör” gibi internet aramalarında zararlı videoların yerine bu içeriklerin görünür olması sağlanacak.
MASKELER VE BASİT BAZI ALETLERDE HEYECANLI VİDEOLAR
Çoğunlukla Youtube üzerinden yayınlanan videolarda telefon numaraları ve çeşitli iletişim bilgileri de paylaşılıyor. Videolarda hazine ya da define bulduğunu iddia eden kişiler daha sonra kendi kullandıkları basit demir çubukları 5 bin liradan satmak istediklerini söylüyor. Videoların altına yapılan yorumlardan çok sayıda vatandaşın da bu videolara inanıp sipariş vermek istediği görülüyor. Onlarla beraber kendi arazinizde define aramak isterseniz de sizden 5 bin dolar ücret talep ediyorlar. Ancak görüşmenin başında parayı önden alacaklarını ve bir garanti veremeyeceklerini söylüyorlar. Çoğu vatandaş ise bu videolardaki eylemlerin büyük bir suç olduğunun farkında değil.
